Jedną z chorób przewlekłych często występujących u pacjentów z łuszczycą jest łuszczycowe zapalenie stawów. Chociaż jest ono kojarzone głównie z narządem ruchu, może zaatakować też inne partie ciała takie jak serce czy oczy. Objawy tego schorzenia wahają się od łagodnych do ciężkich, w zależności od stopnia zajęcia układu kostno-stawowego. Jak wygląda diagnostyka i leczenie łuszczycowego zapalenia stawów? Czy spożywanie określonych grup pokarmów przez chorego może wpłynąć na redukcję stanów zapalnych i wydłużenie okresu remisji? Jeśli chcesz więcej dowiedzieć się na ten temat, przeczytaj nasz artykuł.
Czym jest łuszczycowe zapalenie stawów i czy można je wyleczyć?
Ta przewlekła choroba jest zaliczana do grupy schorzeń autoimmunologicznych. Polega na wzmożonej pracy systemu odpornościowego, który w obronie przed chorobotwórczymi mikroorganizmami zaczyna atakować własne komórki. Łuszczycowe zapalenie stawów najczęściej jest rozpoznawane u osób z wieloletnią łuszczycą, ale może też wystąpić jednocześnie ze zmianami skórnymi. W niektórych przypadkach zdarza się, że chorobie nie towarzyszą objawy ze strony skóry, co stanowi dodatkowe utrudnienie podczas diagnostyki.
Przewlekły proces zapalny, który występuje w organizmie chorego, jest trudny do całkowitego wyleczenia. Na szczęście w ostatnim czasie dokonano postępu w łagodzeniu i kontrolowaniu objawów towarzyszących łuszczycowemu zapaleniu stawów. Wczesne podjęcie terapii jest bardzo ważne, ponieważ nieleczona choroba może wiązać się z poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi. Szczególnym zagrożeniem jest uszkodzenie i upośledzenia funkcji stawów prowadzące do utraty funkcjonalności, a nawet do niepełnosprawności.
Przyczyny łuszczycowego zapalenia stawów
Do tej pory nie udało się poznać dokładnej przyczyny wywołującej chorobę. Wiadomo, że istotną rolę w jej rozwoju odgrywają geny. U osób z predyspozycjami genetycznymi nieprawidłowa odpowiedź systemu immunologicznego uruchamiająca proces zapalny zostaje zainicjowana przez dodatkowy bodziec. Sposób dziedziczenia tego schorzenia jest dość złożony, ponieważ odkryto co najmniej dwadzieścia różnych genów odpowiadających za zwiększenie podatności na łuszczycowe zapalenie stawów. Jednym z nich jest gen HLA-Cw6.
Do pozostałych czynników mogących wyzwolić objawy choroby należą:
- infekcje wirusowe i bakteryjne,
- przewlekły stres,
- przyjmowanie niektórych leków (beta-blokerów, przeciwmalarycznych),
- palenie papierosów,
- picie alkoholu.
Rozwój łuszczycowego zapalenia stawów mogą również zapoczątkować urazy mechaniczne. Pod wpływem uszkodzenia struktur kostno-stawowych dochodzi do pojawienia się stanu zapalnego i uruchomienia procesu produkcji cytokin. Białka wytwarzane przez układ odpornościowy w nadmiernej ilości biorą udział w powstawaniu tego schorzenia autoimmunologicznego i wywoływaniu jego objawów.
Jak rozwija się ta choroba?
Ta przewlekła choroba zapalna narządu ruchu najczęściej współwystępuje z łuszczycą. Jej cechą charakterystyczną jest dyskomfort w zakresie struktur kostno-stawowych, któremu może towarzyszyć ból, obrzęk oraz zesztywnienie. W przebiegu łuszczycowego zapalenia stawów dochodzi do zajęcia ruchomych połączeń między składnikami szkieletu, ścięgien, przyczepów ścięgnistych, aparatu więzadłowego. W miejscu występowania dolegliwości bólowych często pojawiają się grudkowate wykwity skórne o czerwonym zabarwieniu. Ponadto pacjenci mogą skarżyć się też na objawy pozastawowe takie jak:
- zaburzenia nastroju,
- przewlekłe zmęczenie,
- zmiany w narządzie wzroku,
- zaburzenia w przewodzeniu bodźców sercowych,
- osłabienie kondycji fizycznej.
Warto podkreślić, że łuszczycowe zapalenie stawów może rozwijać się zarówno symetrycznie, jak i niesymetrycznie. W pierwszym przypadku ogniska zapalne występują głównie w obrębie nadgarstków, rąk, palców oraz stóp. Z kolei postać niesymetryczna charakteryzuje się zajęciem stawów jednej kończyny – dolnej lub górnej. Zmiany chorobowe mogą również pojawiać się osiowo. W takiej sytuacji najczęściej dotyczą kręgosłupa oraz przylegających do niego struktur krzyżowo-biodrowych.
Diagnostyka i leczenie
W rozpoznaniu choroby pomocne są kryteria kwalifikacyjne CASPAR opracowane w 2006 roku. Na ich podstawie łuszczycowe zapalenie stawów diagnozuje się u pacjentów, u których występują przynajmniej trzy objawy w następujących kategoriach:
- stwierdzenie łuszczycy w wywiadzie u chorego lub u członków jego rodziny,
- grudkowate zmiany zapalne na skórze lub skórze głowy,
- typowe zmiany łuszczycowe paznokci,
- negatywny wynik badania na obecność czynnika reumatoidalnego w surowicy krwi,
- zapalenie palców objawiające się obrzękiem, bolesnością i sztywnością,
- zmiany w obrębie tkanek kostnych widoczne w badaniu radiologicznym.
Ponadto do diagnostyki tego przewlekłego schorzenia zapalnego wykorzystuje się także kryteria Benetta. Jeśli chodzi o badania laboratoryjne, u pacjentów z podejrzeniem łuszczycowego zapalenia stawów najczęściej zleca się wykonanie oznaczenia OB oraz stężenia białka C-reaktywnego. Zwiększenie wartości tych parametrów może świadczyć o procesie zapalnym toczącym się w organizmie. W postawieniu diagnozy pomocne mogą być też badania obrazowe: zdjęcie rentgenowskie stawów rąk, rezonans magnetyczny kręgosłupa, badanie ultrasonograficzne USG. W klinicznie uzasadnionym przypadku lekarz może zadecydować o oznaczeniu genu HLA-Cw6.
Leczenie przy pomocy środków farmakologicznych zwykle jest ukierunkowane na uzyskanie remisji. W celu złagodzenia dokuczliwych objawów u pacjentów z czynnymi zmianami chorobowymi stosuje się niesteroidowe leki przeciwzapalne zawierające ibuprofen, paracetamol, naproksen oraz kwas acetylosalicylowy. W ciężkiej uogólnionej postaci schorzenia z istotnym zajęciem skóry wykorzystuje się preparaty, których substancją czynną jest metotreksat lub etanercept.
Dieta i rehabilitacja w przebiegu choroby
Przy łuszczycowym zapaleniu stawów codzienny jadłospis powinien obfitować w pokarmy zawierające substancje działające przeciwzapalnie i korzystnie działające na układ szkieletowy. Do takich składników należą m.in. żelazo, jod, cynk, selen, witaminy z grupy B, a także nienasycone kwasy tłuszczowe omega. Bardzo ważne jest komponowane posiłków w ten sposób, aby zmniejszyć ryzyko rozwoju nadwagi, która jest dużym obciążeniem dla struktur kostno-stawowych.
Ponieważ łuszczycowe zapalenie stawów stanowi częstą przyczynę zaburzeń ze strony aparatu ruchu ważnym elementem terapii jest rehabilitacja. Pacjentom z tym przewlekłym schorzeniem zapalnym reumatolodzy zalecają m.in. kinezyterapię oraz fizykoterapię. Dzięki regularnym ćwiczeniom osoby chore mogą zmniejszyć nasilenie dolegliwości bólowych, usprawnić funkcjonowanie tkanek okołostawowych oraz polepszyć ogólną jakość życia.
Produkty kupisz tu:
Witaminy i minerały
Kwasy Omega
