Jeśli wraz z nadejściem jesieni odczuwasz ciągłe zmęczenie, masz obniżony nastrój i nie masz ochoty na nic, może to oznaczać, że dopadła Cię tzw. jesienna chandra. Nie martw się – to dość powszechna dolegliwość w naszej szerokości geograficznej, która ma charakter sezonowy i z którą można sobie dość łatwo poradzić. Sprawdź, z czego się bierze takie jesienne przesilenie i jak je pokonać, by znowu cieszyć się życiem.
Jesienne przesilenie, czyli sezonowy spadek formy
Pojęcie jesienna chandra to potoczne określenie sezonowego spadku formy fizycznej i psychicznej, które pojawia się w pierwszych tygodniach jesieni, zazwyczaj w okolicy października i listopada. W tym czasie następują dość istotne zmiany w naszym otoczeniu – spada temperatura na zewnątrz, a dni stają się coraz krótsze. W efekcie spędzamy coraz mniej czasu na świeżym powietrzu i mamy niedobór światła słonecznego. Odczuwa to nasz organizm, który z powodu małej ilości światła zmniejsza produkcję serotoniny odpowiadającej na za dobry nastrój, a jednocześnie zwiększa wydzielanie melatoniny, czyli hormonu snu, który w nadmiarze powoduje uczucie apatii.
Takie jesienne przesilenie jest dość typowym zjawiskiem w naszej szerokości geograficznej, ale nie tylko. Na objawy sezonowej chandry cierpią bowiem nie tylko Polacy, ale także mieszkańcy Wielkiej Brytanii, krajów skandynawskich, czy Alaski. Co ciekawe, dolegliwości odczuwają najczęściej kobiety w wieku 20-40 lat.
W terminologii medycznej problem nazywany jest sezonowym zaburzeniem afektywnym (ang. Seasonal Affective Disorder, czyli SAD) lub depresją sezonową. Zazwyczaj trwa około dwóch tygodni, ponieważ mniej więcej tyle czasu potrzebuje organizm do dostosowania się do nowych warunków.
Objawy jesiennej chandry
Jak rozpoznać, że dopadła nas jesienna chandra? Objawy tego schorzenia to najczęściej:
- uczucie ciągłego zmęczenia,
- apatia,
- brak energii i niechęć do jakichkolwiek aktywności,
- nadmierna senność (choć zdarzają się także problemy z bezsennością),
- zwiększony apetyt,
- kłopoty z koncentracją,
- czasami także zmniejszone libido.
Powyższe symptomy przypominają zatem trochę objawy depresji, jednak w przypadku sezonowego obniżenia nastroju są mniej nasilone i przede wszystkim mają charakter przejściowy.
Jak radzić sobie ze skutkami jesiennego przesilenia
O ile depresja czy stany depresyjne wymaga specjalistycznego leczenia, o tyle z przejściową jesienną chandrą można sobie samodzielnie poradzić. Jeśli więc odczuwasz sezonowy spadek formy, spróbuj sprawdzonych metod na poprawę nastroju i przywrócenie dawnej witalności.
Doświetlaj się!
Skoro główną przyczyną jesiennej chandry jest brak odpowiedniej ilości światła słonecznego, warto zapewnić sobie z nim jak najczęstszy kontakt. Postaraj się zatem w ciągu dnia spędzać jak najwięcej czasu na świeżym powietrzu, chodząc na spacery lub choćby udając się pieszo na zakupy. W domu lub biurze natomiast odsłaniaj okna, aby do wnętrza trafiało jak najwięcej naturalnego światła.
Rozważ także fototerapię, która polega na poddawaniu się naświetlaniu specjalną lampą emitującą światło imitujące promienie słoneczne. Możesz kupić taką lampę do użytku domowego lub skorzystać ze specjalistycznych zabiegów leczniczych w gabinetach terapeutycznych.
Bądź aktywny fizycznie
Kolejnym powodem obniżenia nastroju jesienią jest spadek poziomu serotoniny, czyli tzw. hormonu szczęścia. Możesz go jednak zwiększyć poprzez aktywność fizyczną. Ruch stymuluje bowiem wytwarzanie tryptofanu, który jest niezbędny do produkcji serotoniny. Uprawianie sportu nie tylko poprawi Ci humor, ale także zredukuje stres, który często jest również powodem złego nastroju.
Najlepszym lekarstwem na jesienne smutki jest ruch na świeżym powietrzu, szczególnie podczas słonecznej pogody. Jeśli jednak aura nie dopisuje, nie unikaj aktywności – poćwiczyć możesz także w domu (np. na stepperze), w klubie fitness, czy też na siłowni.
Stosuj odpowiednią dietę
Podczas jesiennego przesilenia nie bez powodu mamy większą ochotę na słodycze i niezdrowe przekąski – takie jedzenie zwyczajnie poprawia nam humor. Jednak ich nadmierne spożywanie przynosi jedynie chwilową ulgę, a długofalowo może się przyczynić do zwiększenia wagi, co na pewno nie wpłynie pozytywnie na samopoczucie.
Jesienią warto sięgać zatem po produkty, które są zdrowe i zawierają składniki wspierające pracę układu nerwowego oraz łagodzące objawy chandry. Chodzi tu przede wszystkim o następujące witaminy i minerały:
- selen – jego brak w organizmie przyczynia się do obniżenia nastroju, a nawet rozwoju depresji; pierwiastek ten zawierają m.in. orzechy, ziarna słonecznika, pomidory, brokuły i kapusta,
- magnez – jego właściwy poziom poprawia pamięć i koncentrację, a dobrym jego źródłem jest np. gorzka czekolada,
- kwasy Omega 3 – szczególnie ważne są kwasy EPA i DHA, które stanowią budulec serotoniny, a także wspierają regenerację komórek nerwowych; bogate w te substancje są m.in. ryby morskie oraz oleje roślinne,
- witamina B2 (tiamina) – wpływa na pamięć i dobry nastrój, a zawiera ją np. szpinak.
Dietetycy zalecają również, by jesienią spożywać więcej węglowodanów złożonych, ponieważ pobudzają one produkcję serotoniny. Włącz zatem do swojego menu pieczywo pełnoziarniste, płatki owsiane, grube kasze, brązowy ryż, a także warzywa strączkowe np. groch, fasolę, czy soczewicę.
Spędzaj czas w miłym towarzystwie
W pokonaniu jesiennej chandry na pewno nie pomoże Ci samotne siedzenie w domu przed telewizorem. Według specjalistów niezawodnym lekarstwem na złe samopoczucie są kontakty towarzyskie. Spędzaj więc jak najczęściej czas w gronie rodziny, przyjaciół lub znajomych, a na pewno zapomnisz o ponurym nastroju. Umawiajcie się na wspólne zakupy, wypady do kina lub kawiarni, albo spotykajcie się w domu, by razem coś ugotować, pośmiać się przy filmie komediowym lub po prostu poplotkować. Jeszcze lepiej, jeśli namówisz bliską osobę na wspólne spacery lub uprawianie jakiegoś sportu na świeżym powietrzu.
Pamiętaj również, że w zwalczaniu skutków jesiennego przesilenia nie będzie pomocny alkohol, który zaburza prawidłowy sen. Sen ma również istotne znaczenie terapeutyczne – staraj się więc kłaść i wstawać o regularnych porach, a także nie zarywaj nocy. Przed położeniem się do łóżka weź ciepłą kąpiel, do której możesz dodać kilka kropel olejku lawendowego pomagającego w zasypianiu.
Jesień może być piękna!
Wypróbuj nasze metody na jesienną chandrę, a na pewno szybciej odzyskasz dobrą formę. Pamiętaj jednak, że jeśli te sposoby nie przyniosą rezultatu, udaj się po pomoc do specjalisty, ponieważ długo utrzymujące się obniżenie nastroju może świadczyć o depresji. Jeżeli interesuje Cię kwestia dbania o zdrowie psychiczne, nasza Apteka Internetowa w Warszawie przygotowała serię ciekawych artykułów na ten temat, do których lektury serdecznie Cię zachęcamy.
Produkty kupisz tu:
Na uspokojenie i poprawę nastroju
