Coraz powszechniejszym zjawiskiem występującym wśród ludzi w młodym wieku są zaburzenia odżywiania. Do tych najbardziej znanych należy anoreksja oraz bulimia, które jeszcze do niedawna zaliczano do chorób psychosomatycznych. Tego rodzaju schorzenia mają podłoże psychiczne i są ściśle związane z nieprawidłowym przyjmowaniem pokarmów. Jakie są najczęstsze przyczyny ich powstawania? Jak leczyć problemy związane z odżywianiem i gdzie szukać pomocy? Sprawdź, co warto wiedzieć na temat zaburzeń, które nieleczone mogą stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia.
Zaburzenia psychiczne, których nie wolno lekceważyć
Według Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-10 opracowanej przez Światową Organizację Zdrowia zaburzenia odżywiania zostały umieszczone w grupie przypadłości, których występowanie jest uwarunkowane przez czynniki psychiczne. Z tego względu, że nie mają wymiaru medycznego, stanowią złożony problem i negatywnie wpływają na funkcjonowanie człowieka w społeczeństwie. Te szkodliwe choroby często wiążą się z wieloma zmianami somatycznymi, które mogą nawet zagrażać życiu.
Osoby zmagające się z anoreksją czy bulimią nierzadko cierpią z powodu depresji i podejmują autodestrukcyjne zachowania. Dodatkowym utrudnieniem w diagnozowaniu tego typu schorzeń są niepełnoobjawowe stany zaburzeniowe, które nie zostały ujęte w wyżej przywołanej klasyfikacji, ponieważ nie spełniają kryteriów diagnostycznych. Wszystko to sprawia, że te zaburzenia psychiczne są wyjątkowo trudne do wychwycenia. Zbagatelizowane mogą prowadzić nawet do bardzo poważnych powikłań, a nawet do zgonu.
Najczęstsze przyczyny zaburzeń odżywiania
Zdaniem lekarzy istnieje wiele czynników mogących wpływać na powstawanie i rozwój zaburzeń odżywiania. Na pewno należy zwrócić uwagę na presję wywieraną przez środki masowego przekazu, które idealizują smukłą sylwetkę i stygmatyzują otyłość. Narastające niezadowolenie z własnego ciała skłania do podjęcia rygorystycznych diet lub wprowadzenia intensywnej aktywności fizycznej, co niekorzystnie odbija się na zdrowiu. Szczególnie niebezpieczna jest obsesja na punkcie szczupłości, która może przerodzić się w zaburzenia psychiczne.
Pozostałe przyczyny występowania zaburzeń odżywiania to:
- perfekcjonizm,
- niska samoocena,
- wahania nastroju,
- niezadowolenie z własnego życia,
- krytyczne uwagi rówieśników na temat wyglądu,
- trudne doświadczenia życiowe.
Zespół jedzenia nocnego, anoreksja, bulimia i kompulsywne objadanie się to schorzenia, które znacznie częściej są diagnozowane u osób pochodzących z rodzin, w których wcześniej występowały podobne problemy. Ponadto ich rozwojowi sprzyjają nieprawidłowe relacje między dzieckiem a rodzicami, nieumiejętność rozwiązywania konfliktów oraz nadopiekuńczość, która powoduje, że dorastająca jednostka nie może osiągnąć autonomii.
Rodzaje zaburzeń psychicznych dotyczących odżywiania
Najbardziej znanym zaburzeniem odżywiania jest anoreksja. Choroba występuje głównie u młodych dziewcząt, nieco rzadziej u chłopców. Niezadowolenie z własnego wyglądu sprawia, że osoba chora zaczyna odczuwać wyrzuty sumienia z powodu każdej przyjętej porcji jedzenia. To skłania ją do ograniczenia racji żywnościowych, ciągłego liczenia kalorii, stosowania środków moczopędnych lub przeczyszczających, a także do wywoływania wymiotów. Charakterystyczne dla anorektyków jest to, że nie mają poczucia własnego schorzenia, a swoją chudość postrzegają jako zupełnie naturalny stan. Nieleczona anoreksja prowadzi do całkowitego wyniszczenia organizmu.
Równie niebezpieczną chorobą jest bulimia, która jest rozpoznawana głównie u osób w okresie dojrzewania. Jej ofiarami najczęściej są nastolatki, które nie czują się dobrze w swoim ciele i chcą za wszelką cenę polepszyć swoje samopoczucie. Schorzenie objawia się nagłymi napadami jedzenia, po których pojawia się poczucie winy, wstydu, uczucie napięcia. Aby uniknąć przyrostu masy ciała, chorzy trzymają się restrykcyjnych diet, głodówek i nadmiernej ilości ćwiczeń fizycznych. Nierzadko też prowokują wymioty, które prowadzą do odwodnienia i utraty elektrolitów, w tym między innymi potasu, którego brak może powodować osłabienie pracy serca.
Jeszcze jednym rodzajem zaburzenia odżywiania jest kompulsywne objadanie. Jest ono związane ze spożywaniem dużych ilości pokarmu w niekontrolowany sposób oraz bez odczuwania fizycznego głodu. W chorobie występują nawracające epizody przejadania się. Osoba chora nie wymiotuje, nie głodzi się i nie stosuje drakońskich diet. Do najbardziej typowych symptomów tej przypadłości należy okresowa utrata kontroli nad ilością jedzenia dostarczanego do organizmu, spożywanie posiłków w sposób szybszy niż normalnie oraz jedzenie w samotności.
Sytuacje sprzyjające powstawaniu zaburzeń odżywiania
Problemy osób, które cierpią na zaburzenia odżywiania, nie sprowadzają się wyłącznie do kwestii związanych z jedzeniem w niekontrolowany sposób. W tego rodzaju schorzeniach dużą rolę odgrywają emocje, przeżywane trudności i doświadczenia, które mogą wynikać np. z życia w dysfunkcyjnej rodzinie. Zdaniem psychologów rodziny, w których dorastają osoby chore na anoreksję czy bulimię, bardzo często cechuje nadopiekuńczość, sztywność, zachwianie równowagi, wciąganie dzieci w konflikty między dorosłymi. Zaburzenia psychiczne związane z nieprawidłowym przyjmowaniem pokarmów mogą też mieć związek z niską samooceną, strachem przed przytyciem oraz z niewłaściwym nastawieniem wobec ciała.
Jak leczyć problemy związane z odżywianiem?
Długotrwałe skutki anoreksji, bulimii oraz kompulsywnego objadania prowadzą do wielu powikłań, które niekorzystnie wpływają na organizm chorej osoby. W leczeniu tego typu zaburzeń najczęściej stosuje się oddziaływania terapeutyczne, które mają pomóc pacjentowi w zmianie dotychczasowych nawyków oraz w wypracowaniu postaw prowadzących do zaakceptowania swojego ciała. W przypadku niedoborów żywieniowych konieczne jest uzupełnienie potrzebnych składników w diecie. Pomocna w tym może okazać się zdrowa żywność. Można też sięgnąć po suplementy zawierające witaminy i minerały. Zaburzenia psychiczne są trudne w niwelowaniu, a w powrocie do zdrowia bardzo ważną rolę odgrywa właściwa motywacja chorego oraz wsparcie ze strony bliskich.
Równowaga psychiczna – klucz do walki z zaburzeniami psychicznymi
Przyczynami zaburzeń odżywiania najczęściej są nieprawidłowości emocjonalne związane z niewłaściwym postrzeganiem swojego ciała. Do zachowań anorektycznych czy bulimicznych prowadzą również problemy rodzinne oraz trudne doświadczenia życiowe. W utrzymaniu równowagi psychicznej mogą pomóc preparaty wspierające pracę układu nerwowego. Bardzo ważne jest też bycie blisko rodziny i przyjaciół, właściwa dieta oraz regularna aktywność fizyczna. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat dbania o zdrowie psychiczne, możesz przeczytać inne wpisy na blogu Apteki Europejskiej.
Produkty kupisz tu:
Witaminy i minerały
Zdrowa żywność
Preparaty uspokajające i adaptogenne
