O tym, jak ważna jest dla nas witamina C, świadczy choćby fakt istnienia choroby spowodowanej wyłącznie jej niedoborem. Mowa o szkorbucie, na który cierpieli w dawnych czasach marynarze z powodu niewłaściwej diety podczas wielomiesięcznych rejsów. Dziś znamy o wiele więcej powodów, dla których warto dbać o prawidłowy poziom witaminy C w organizmie. Poznaj te najważniejsze, a także dowiedz się, jak zapobiegać jej niedoborom.
Występowanie witaminy C
Zacznijmy od tego, że witamina C, zwana również kwasem askorbinowym, jest niezbędna do prawidłowej pracy organizmu człowieka i wszystkich zwierząt. Jednak ludzkie ciało nie potrafi jej samodzielnie wytwarzać i dlatego musimy ją dostarczać wraz z pożywieniem.
Podstawowym źródłem tej witaminy są owoce i warzywa. To właśnie ich brak na statkach był przed wiekami powodem szerzącego się wśród marynarzy szkorbutu – choroby, która objawia się m.in. wypadaniem zębów, krwawieniem dziąseł i długim gojeniem się ran. Lekarstwo na szkorbut wynalazł w XVIII w. pewien szkocki lekarz, a okazały się nim po prostu cytrusy.
Warto wiedzieć, że dzienne zapotrzebowanie na kwas askorbinowy u dorosłej osoby wynosi około 60-100 mg, a u dzieci w zależności od wieku, od 40 do około 75 mg. Można je zaspokoić, stosując zbilansowaną dietę, w której codziennie powinna znaleźć się odpowiednia porcja warzyw i owoców.
Najwięcej witaminy C znajdziesz w następujących produktach (ilości podane w porcji 100 g):
- owocach dzikiej róży – 250-800 mg,
- owocach rokitnika – 900 mg,
- czarnej porzeczce – 150-300 mg,
- natce pietruszki - 269 mg,
- żółtej papryce – 180 mg,
- czerwonej papryce – 127 mg,
- kiwi – 84 mg,
- cytrynie – 50 mg,
- truskawkach – 46-90 mg,
- grejpfrutach – 30-70 mg,
- pomarańczach – 30 - 50 mg.
Patrząc na powyższe ilości witaminy C w owocach i warzywach, można dojść do wniosku, że dość trudno doprowadzić do jej niedoborów w organizmie. A jednak problem ten dotyczy wielu osób np.:
- palaczy tytoniu – palenie papierosów obniża poziom kwasu askorbinowego w organizmie nawet o 25%,
- z zaburzeniami odżywiania takimi jak anoreksja lub bulimia,
- prowadzących restrykcyjne diety,
- uzależnionych od alkoholu – alkohol wypłukuje z organizmu witaminę C,
- chorych na cukrzycę – w chorobie tej powinno unikać się produktów z wysokim indeksem glikemicznym, a więc np. większości owoców.
Do niedoborów kwasu askorbinowego prowadzi też nieprawidłowa dieta np. bogata w produkty przetworzone – jeśli żywisz się głównie fast-foodami i gotowymi daniami, istnieje duże ryzyko, że w Twoim organizmie brakuje tego wartościowego składnika.
Warto też pamiętać, że wymienione wyżej ilości witaminy C dotyczą świeżych i surowych produktów. Niszczy ją bowiem zarówno obróbka termiczna owoców i warzyw, jak też ich przechowywanie w lodówce. Picie herbaty z cytryną nie jest więc dobrym sposobem na dostarczenie kwasu askorbinowego, podobnie jak jedzenie powideł, które powstają wskutek długotrwałego smażenia owoców.
Czas przejść do najważniejszej kwestii, czyli dlaczego tak ważny jest odpowiedni poziom witaminy C w organizmie.
Rola witaminy C w budowaniu odporności człowieka
Najważniejszą rolą witaminy C jest wzmacnianie naszej odporności. Pobudza ona bowiem aktywność limfocytów, czyli komórek układu immunologicznego, które są odpowiedzialne za niszczenie wirusów i bakterii, jakie dostają się do naszego organizmu. Ponadto kwas askorbinowy jest silnym antyoksydantem. Dzięki niemu komórki chronione są przed uszkodzeniem przez wolne rodniki, przez co mogą lepiej bronić się przed działaniem drobnoustrojów.
Choć naukowcy udowodnili, że zażywanie kwasu askorbinowego nie jest w stanie ochronić nas przed przeziębieniem czy grypą, wpływa na skrócenie czasu trwania choroby – u dorosłych o około 8%, a u dzieci nawet o 14%. Właśnie dlatego warto zwiększyć podaż tego cennego składnika w okresie większej podatności na wirusy, czyli jesienią i zimą. Brak świeżych owoców o tej porze roku możesz zastąpić suplementami dostępnymi bez recepty w aptece. Dla dzieci dobrym wyborem będzie witamina C na odporność w kroplach, a dla dorosłych w tabletkach.
Warto też wiedzieć, że naszej Aptece Europejskiej dostępne są preparaty o wzmocnionym działaniu, np. w postaci kapsułek, których formuła ułatwia wchłanianie się witaminy C przez limfocyty, czyli komórki układu odpornościowego.
Witamina C a układ krwionośny
Kwas askorbinowy pozytywnie wpływa także na nasz układ krwionośny poprzez wzmacnianie i uszczelnianie naczyń. Jego niedobory powodują osłabienie, uszkodzenie komórek śródbłonka oraz naczyń, także tych wieńcowych. Reakcją organizmu na ten problem jest zwiększona produkcja cholesterolu, co z kolei przyczynia się do powstania złogów miażdżycowych będących częstą przyczyną udarów i zawałów serca.
Jeśli chcesz obniżyć ryzyko chorób serca i układu krążenia, zadbaj o to, by w Twoim organizmie nie zabrakło witaminy C. Warto tutaj sięgnąć po preparaty z rutyną np. w formie tabletek do ssania, ponieważ rutyna również uszczelnia naczynia krwionośne i poprawia ich elastyczność.
Udział witaminy C w przyspieszeniu gojenia ran
Kolejną rolą witaminy C w naszym organizmie jest udział w produkcji kolagenu, czyli substancji, która jest jednym z najważniejszych składników tkanki łącznej. To właśnie ona odpowiada za elastyczność skóry, dlatego na zmarszczki polecane są kremy z kolagenem. Substancja ta pełni jednak o wiele więcej ważnych funkcji, ponieważ przyśpiesza gojenie się ran, zrastanie kości, a także hamuje krwotoki i krwawienia. Jeśli jednak w organizmie brakuje witaminy C, zmniejsza się również ilość kolagenu, przez co proces gojenia się ran zostaje znacznie wydłużony.
To nie wszystko. Naukowcy z Uniwersytetu w Leicester w Wielkiej Brytanii oraz z Instytutu Biologii Molekularnej i Komórkowej w Portugalii udowodnili bowiem, że kwas askorbinowy pobudza również spoczynkowe fibroblasty do podziału, ułatwiając ich migrację do uszkodzonego obszaru, co dodatkowo wpływa na szybkość gojenia się ran. Chcąc zatem skrócić proces leczenia skaleczeń, a także poważniejszych uszkodzeń ciała warto dostarczać do organizmu zwiększone ilości tego składnika.
Związek niezbędny dla ludzkiego zdrowia
Jeśli chodzi o działanie, witamina C pełni tak ważne funkcje w naszym organizmie, że dbanie o jej prawidłowy poziom powinno być naszym priorytetem. Najlepszym sposobem na to jest spożywanie świeżych owoców i warzyw, jednak w okresie, gdy ich brakuje w sprzedaży, warto kwas askorbinowy suplementować. Nasza apteka internetowa Browary w Warszawie ma w swoim asortymencie wiele preparatów z witaminą C. Wszystkie są dostępne bez recepty i możesz je wygodnie zamówić online. Pamiętaj jednak, by przed zakupem porozmawiać z lekarzem lub farmaceutą, który doradzi Ci odpowiednią dawkę preparatu, a także zwróci uwagę na ewentualne przeciwwskazania do jego zażywania.
Produkty kupisz tu:
Preparaty z witaminą C