W naszym organizmie witamina A pełni wiele ważnych funkcji, a jej niedobór może skutkować poważnymi problemami zdrowotnymi np. ze wzrokiem. Odpowiednią jej ilość należy dostarczać szczególnie dzieciom, ponieważ wpływa na ich prawidłowy wzrost i rozwój kości. Sprawdź, co jeszcze warto wiedzieć o witaminie A – przede wszystkim jakie ma działanie i jak zapewnić jej dostateczną ilość w codziennej diecie.
Witamina niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu
Do prawidłowego funkcjonowania nasz organizm potrzebuje wielu związków chemicznych dostarczanych z zewnątrz, ponieważ sam nie potrafi ich wytworzyć. Należą do nich przede wszystkim witaminy. Jest ich w sumie kilkanaście, a jedną z najważniejszych jest właśnie witamina A.
Tak naprawdę pod tą nazwą kryje się kilka związków chemicznych z grupy tzw. retinoidów. Spośród nich człowiekowi najbardziej potrzebny jest retinol oraz w nieco mniejszym stopniu retinal.
Co ważne, szkodliwy dla naszego zdrowia jest zarówno niedobór, jak i nadmiar witaminy A. Bardzo ważne jest zatem, aby dostarczać ją w odpowiedniej ilości. Jej dzienne zapotrzebowanie u osób zdrowych jest następujące w zależności od wieku i płci:
- dzieci do lat 9 – od 400 do 500 µg RAE,
- dzieci w wieku od 10 do 12 lat – 600 µg RAE,
- młodzież w wieku 13 -18 lat – 700 µg RAE (dziewczynki) oraz 900 µg RAE (chłopcy),
- dorośli – średnio 800 µg RAE (700 µg RAE dla kobiet oraz 900 µg RAE dla mężczyzn).
Źródłem witaminy A są zarówno produkty pochodzenia zwierzęcego, jak i roślinnego. W roślinach jednak znajduje się tzw. beta-karoten (jest to rodzaj prowitaminy), który dopiero w naszym organizmie zostaje przekształcony we właściwą witaminę A.
Dobrze zbilansowana dieta powinna nam zapewniać odpowiednią podaż tego związku, jednak w praktyce wiele osób zaniedbuje kwestię właściwego komponowania swojego jadłospisu. Są też osoby, które szczególnie narażone są na jej braki np. dzieci, kobiety w ciąży, czy seniorzy. Warto więc wiedzieć, jak rozpoznać jej niedobory w organizmie oraz jakie są jego skutki.
Jakie właściwości ma witamina A?
Najważniejszą rolą witaminy A jest jej wpływ na prawidłowe funkcjonowanie naszego wzroku, szczególnie po zmierzchu. Dzięki niej bowiem siatkówka jest w stanie odbierać bodźce przy niewielkiej ilości światła.
Oprócz tego związek ten pełni ważne funkcje w procesie rozwoju tkanki kostnej, dlatego wszelkie preparaty witaminowe dla dzieci mają w swoim składzie witaminę A.
Witamina ta jest również silnym antyoksydantem, który zwalcza wolne rodniki i przez to opóźnia procesy starzenia się organizmu. Jej działanie wzmacnia witamina E, dlatego często spotkać można suplementy zawierający właśnie te dwie substancje. Po takie preparaty sięgają głównie kobiety, którym zależy na pięknej skórze, włosach i paznokciach oraz zachowaniu młodego wyglądu.
Warto tutaj dodać, że retinol jest składnikiem wielu kosmetyków, głównie kremów do twarzy, ponieważ pomaga zapobiegać zmarszczkom i je spłycać, zmniejszać przebarwienia, a także łagodzić zmiany trądzikowe.
Do ważnych właściwości witaminy A należy także zaliczyć:
- wspomaganie układu odpornościowego,
- zwiększanie wchłanialności żelaza,
- wpływanie na prawidłowy wzrost i funkcjonowanie nabłonka (nie tylko skóry, ale też układu oddechowego i pokarmowego),
- ochrona przed drobnoustrojami i zapobieganie zakażeniom,
- wspomaganie pracy układu rozrodczego (m.in. produkcji plemników i procesu zapłodnienia).
Skutki niedoboru witaminy A w organizmie
Ze względu na rolę, jaką odgrywa witamina A w naszym organizmie, jej niedobór może mieć poważne skutki zdrowotne. Do najważniejszych z nich należą:
- ślepota zmierzchowa – potocznie nazywana kurzą ślepotą jest zaburzeniem wzroku polegającym na gorszym widzeniu przy słabym oświetleniu,
- wysychanie spojówek oczu,
- zahamowanie wzrostu,
- łamliwość i wypadanie włosów,
- kruchość paznokci,
- suchość i nadmierne rogowacenie skóry,
- skłonność do infekcji.
Niedobory witaminy A szczególnie groźne są dla dzieci i młodzieży, ponieważ zaburzają ich prawidłowy wzrost i rozwój organizmu. Problem dotyczy jednak także wielu osób dorosłych, które np. nie dbają o zbilansowaną dietę, mają zdiagnozowany zespół nieprawidłowego wchłaniania, nadużywają alkoholu lub są niedożywione. W ich przypadku najczęściej dochodzi do zaburzeń widzenia oraz problemów ze skórą.
Warto tutaj jeszcze raz podkreślić, że szkodliwy dla zdrowia jest nie tylko niedobór witaminy A, ale też jej nadmiar w organizmie. Niewielkie jej przedawkowanie skutkuje głównie zmianą barwy skóry (staje się lekko zażółcona) oraz nudnościami, ale znaczne przekroczenie norm jej spożycia może być wręcz niebezpieczne. Szczególnie powinny na to uważać kobiety w ciąży, ponieważ w ich przypadku nieprawidłowe dawkowanie witaminy A może skutkować wadami wrodzonymi u dziecka.
Źródła witaminy A, z których warto czerpać
Jak już wspomnieliśmy na początku, witamina A znajduje się w wielu produktach spożywczych. Za najlepsze jej źródła uważane są:
- tran,
- wątróbka,
- tłuste ryby morskie,
- tłuste sery, mleko oraz masło,
- żółtka jaj,
- marchew,
- bataty,
- dynia,
- szpinak,
- jarmuż,
- sałata,
- pomidory,
- czerwona papryka,
- niektóre owoce np. wiśnie i morele.
Warto wiedzieć, że witamina A jest rozpuszczalna w tłuszczach, a więc jej przyswajalność jest lepsza, jeśli przyjmujemy ją z tłustymi pokarmami. Z tego też względu w przypadku konieczności suplementacji tego związku najlepiej wybierać preparaty witaminowe z witaminą A, w których składzie jest olej roślinny. Nasza Apteka Browary Warszawskie proponuje je w postaci np. kropli lub półpłynnych kapsułek.
Ważne!
Pamiętaj, że najlepszym sposobem na dostarczanie do organizmu witamin są naturalne produkty spożywcze, dlatego warto zadbać o prawidłowo zbilansowaną dietę. Jeśli podejrzewasz u siebie niedobór witaminy A, możesz zbadać jej poziom w laboratorium. Badanie wykonywane jest z krwi i nie wymaga specjalnego przygotowania.
Na suplementację witaminy A możesz także się zdecydować, jeśli masz objawy jej niedoboru. I w tym przypadku jednak przed zakupem preparatu należy skonsultować się z lekarzem albo z farmaceutą, którzy doradzą Ci w kwestii wyboru odpowiedniego produktu oraz sposobie jego dawkowania.
Zadbaj o dobre funkcjonowanie Twojego organizmu
Nasz organizm potrzebuje różnych substancji do prawidłowego funkcjonowania organizmu i należy do nich witamina A. To dzięki niej możesz cieszyć się doskonałym wzrokiem, piękną skórą oraz odpornością na infekcje. Zadbaj zatem o to, by w Twoim jadłospisie znalazły się produkty zapewniające Ci odpowiednią podaż tej substancji. Jeśli nie przepadasz za wątróbką lub marchewką, sięgnij po bezpieczne preparaty witaminowe dostępne bez recepty. Ich duży wybór zapewnia nasza Apteka Internetowa w Warszawie. Pamiętaj jednak, by zakup każdego suplementu skonsultować wcześniej z farmaceutą lub lekarzem pierwszego kontaktu.
Produkty kupisz tu:
Preparaty z witaminą A
