O swoje zdrowie psychiczne powinniśmy troszczyć się w taki sam sposób jak o to fizyczne, jednak w praktyce często o tym zapominamy. Tymczasem głównie ono odpowiada za nasze samopoczucie i jest niezbędne do tego, by w pełni realizować się w życiu osobistym, zawodowym i społecznym. Sprawdź, jak dbać o zdrowie psychiczne na co dzień i dlaczego ma to tak duże znaczenie.
Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego
O tym, że nasz stan emocjonalny jest niezwykle ważny, świadczy choćby fakt, że od 1992 roku obchodzimy każdego 10 października Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego. Został on ustanowiony przez Światową Federację Zdrowia Psychicznego m.in. w celu zwrócenia uwagi na coraz częstsze występowanie różnych zaburzeń w psychice. Według WHO dotyczą one już niemal co 5. osoby na świecie. Z kolei z raportu European College of Neuropsychopharmacology (ECNP) i European Brain Council (EBC) wynika, że cierpi na nie przeszło 38% mieszkańców Unii Europejskiej. Najczęściej diagnozowanymi schorzeniami są m.in.:
- zaburzenia lękowe (dotyczą 14% pacjentów),
- bezsenność (7%),
- depresja (6,9%).
Eksperci twierdzą, że wzrost liczby osób mających problemy natury psychicznej takich wynika z rozwoju cywilizacyjnego i związanego z tym trybu życia. Ludzka psychika zwyczajnie nie wytrzymuje ogromnego tempa życia, nadmiernej ilości informacji, czy też permanentnego stresu związanego choćby z nawałem obowiązków zawodowych.
Nie warto lekceważyć pogorszenia kondycji psychicznej
Większość z nas lekceważy pogorszenie kondycji psychicznej, jednak jest to poważnym błędem. Zaniedbanie tej sfery może bowiem negatywnie wpływać na wszystkie inne sfery życia. Zaburzona równowaga w psychice odbiera chęć do działania, obniża poczucie własnej wartości, a także zmienia naszą postawę wobec innych ludzi. Może więc utrudnić pracę zawodową, zaburzyć relacje rodzinne i społeczne, a nawet wywołać dolegliwości somatyczne.
Jak jednak rozpoznać, że coś niedobrego dzieje się z naszą psychiką? Alarmujące mogą być na przykład takie objawy jak:
- zaburzenia snu,
- utrzymujące się uczucie smutku, obojętności lub bezsilności,
- nieodczuwanie przyjemności z rzeczy, które wcześniej sprawiały nam radość,
- stany lękowe (np. nagłe odczuwanie strachu w nocy powodujące wybudzenie),
- niechęć do kontaktu z innymi ludźmi,
- wahania nastroju.
Większość z powyższych objawów powinna skłonić do wizyty u specjalisty, ponieważ mogą one świadczyć np. o rozwoju depresji, która wymaga profesjonalnego leczenia. Warto jednak wiedzieć, że takim problemom można zapobiegać, właściwie dbając o zdrowie psychiczne.
Codzienna troska o zdrowie psychiczne
Problemy z psychiką mogą mieć różne podłoże i nie zawsze można im zapobiec, podobnie jak nie zawsze jesteśmy w stanie uniknąć zachorowania na nowotwór lub inne poważne schorzenie. Jednak w przypadku chorób somatycznych staramy się stosować profilaktykę i tak samo powinniśmy dbać o zdrowie psychiczne. Jak to zrobić? Poniżej znajdziesz kilka prostych wskazówek, które Ci w tym pomogą.
Praca nad samoakceptacją
Samoakceptacja jest podstawą poczucia własnej wartości, która sprzyja odczuwaniu wewnętrznej harmonii i spokoju. Jak jednak nauczyć się akceptowania samego siebie? Jest to dość trudne, ponieważ wymaga zmiany sposobu myślenia. Małymi krokami można jednak to osiągnąć.
Przede wszystkim przestań się osądzać i oceniać oraz porównywać z innymi. Gdy widzisz w lustrze kolejną zmarszczkę, spróbuj ją pokochać, bo ona jest częścią Ciebie. Naucz się doceniać swoje mocne strony, ale także pogódź się z tym, że nie jesteś doskonały i łagodnie podchodź do swoich słabości.
Wyrażanie swoich uczuć
Na zdrowie psychiczne negatywnie wpływa tłumienie w sobie emocji. Najczęściej wynika to ze strachu przed utratą kontroli lub z przykrych doświadczeń w przeszłości. Tymczasem dla zachowania równowagi emocjonalnej ważne jest, by nauczyć się przede wszystkim identyfikować swoje uczucia oraz je wyrażać. Pomocne w tym jest np. pisanie pamiętnika. Później warto spróbować nauczyć się mówić o swoich emocjach np. w rozmowie z przyjacielem lub terapeutą.
Dieta i suplementacja
Jak się okazuje, duży wpływ na zdrowie psychiczne ma dieta. Powstała nawet nowa dziedzina nauki, nutripsychiatria, która bada wpływ jakości żywienia na psychikę. Wiadomo na przykład, że pogorszeniu nastroju sprzyja niedobór takich składników odżywczych jak cynk, kwas foliowy, kwasy omega-3, magnez, żelazo oraz witaminy B6, B12, i D. O ich właściwą podaż możesz zadbać, odpowiednio komponując swoje codzienne menu lub sięgając po gotowe zestawy witamin i minerałów z apteki. W tym drugim przypadku jednak koniecznie skonsultuj się wcześniej ze specjalistą.
Na utrzymanie równowagi emocjonalnej pozytywnie wpływa również spożywanie probiotyków i prebiotyków. Poprawiają one pracę jelit, które współpracują z mózgiem i wspomagają jego funkcjonowanie. Warto więc jeść kiszonki oraz inne produkty fermentowane np. jogurty.
Pozytywny wpływ na psychikę ma także żywność o działaniu przeciwzapalnym. Udowodniono bowiem, że u osób z depresją lub stanami lękowymi częściej niż u innych ludzi występuje podwyższony poziom prozapalnych białek. Warto więc do swojej diety włączyć warzywa i owoce, które są dobrym źródłem flawonoidów i karotenoidów, a więc substancji o działaniu antyoksydacyjnym.
Techniki radzenia sobie ze stresem
Długotrwały stres jest najczęstszą przyczyną obniżenia nastroju i może prowadzić nawet do stanów depresyjnych lub lękowych. Jak z nim walczyć? Spróbuj nauczyć się technik relaksacyjnych, które pomogą Ci opanować negatywne emocje. W uspokojeniu pomaga również aktywność fizyczna oraz hobby. Jeśli takie metody nie pomagają, zwróć się o pomoc do lekarza, który może Ci zalecić leki lub suplementy na wzmocnienie układu nerwowego lub regenerację komórek nerwowych.
Jakościowy sen
Do walki ze stresem i codziennymi przeciwnościami potrzebna jest nam energia, dlatego w zachowaniu zdrowia psychicznego niezwykle ważny jest odpoczynek, który warunkuje właściwą regenerację organizmu.
Zadbaj więc przede wszystkim o regularny sen, który powinien trwać minimum 6-7 godzin. Jeśli masz problemy z zasypianiem, lekarz może zalecić sięgnięcie po preparaty na lepszy sen dostępne w aptece bez recepty. Porozmawiaj z farmaceutą, aby doradził Ci właściwe i bezpieczne suplementy w kontekście Twojego stanu zdrowia. Jeśli natomiast cierpisz na długotrwałą bezsenność, koniecznie poddaj się szerszym konsultacjom medycznym.
Pamiętaj też, że ważny jest nie tylko odpoczynek fizyczny, ale także ten psychiczny, dlatego dbaj o właściwy work-life balance oraz naucz się znajdować czas na przyjemności.
Nie bój się prosić o wsparcie
Mamy nadzieję, że nasze porady pomogą Ci dbać o zdrowie psychiczne i tym samym zachować dobre samopoczucie. Nie zawsze jednak z problemami z psychiką można poradzić sobie samodzielnie lub za pomocą zwykłych preparatów z apteki. Pamiętaj więc, że jeśli czujesz się źle, a opisane wyżej metody nie pomagają, warto udać się do specjalisty – terapeuty, psychologa lub psychiatry.
Produkty kupisz tu:
Preparaty uspokajające i adaptogenne