Drugim co do częstości występowania nowotworem dróg rodnych u kobiet jest rak szyjki macicy. Szczyt zachorowalności przypada na szóstą dekadę życia, ale ostatnie lata wskazują, że zmiany nowotworowe pojawiają się u coraz młodszych pań. Najskuteczniejszą metodą ochrony przed zachorowaniem na tę niebezpieczną chorobę jest badanie cytologiczne. Na czym polega i co to jest cytologia? Kiedy najlepiej ją wykonywać i jak interpretować jej wynik? Sprawdź, co warto wiedzieć na temat badania, które regularnie przeprowadzane może uratować zdrowie, a niejednokrotnie nawet życie.
Czym jest cytologia?
Wykonywane bez skierowania badanie cytologiczne stanowi standardową i w pełni bezpieczną diagnostyczną technikę ginekologiczną, której celem jest ocena komórek pobranych z tarczy i kanału szyjki macicy. Do jej przeprowadzenia lekarz wykorzystuje sterylny sprzęt jednorazowego użytku: wziernik oraz specjalną szczoteczkę, za pomocą której pobiera materiał i oddaje go do oceny laboratoryjnej pod mikroskopem. U wielu kobiet cytologia budzi strach i niepokój. Dzieje się tak przede wszystkim dlatego, że panie nie wiedzą, co to jest dokładnie za badanie, jak przebiega oraz kiedy powinno być przeprowadzane. Tymczasem cała procedura jest bezbolesna i trwa zaledwie kilka minut. Jedynie w trakcie pobierania wymazu z dróg rodnych może pojawić się niewielki dyskomfort. Przed badaniem warto zadbać o higienę intymną. Na dwa-trzy dni przed wymazem należy odstawić leki i preparaty dopochwowe np. w postaci globulek, a także zachować wstrzemięźliwość seksualną.
Metody cytologii
Umożliwiające wykrywanie zmian poprzedzających chorobę nowotworową badanie cytologiczne może być wykonywane metodą tradycyjną lub płynną. W przypadku klasycznej procedury lekarz umieszcza w pochwie pacjentki wziernik, a następnie wprowadza do pochwy szczoteczkę cytologiczną pozwalającą na pobranie wymazu zarówno z tarczy szyjki macicy, jak i z jej kanału. Następnie materiał jest umieszczany na specjalnym szkiełku, które trafia do analizy laboratoryjnej.
Do nieco nowszych technik diagnostycznych należy cytologia cienkowarstwowa, która jest określana także mianem płynnej. Została ona opracowana w celu zminimalizowania ryzyka błędu przy ocenie pobranego materiału. Polega ona na tym, że wymaz jest przenoszony nie na szkiełko, ale do pojemnika z płynem utrwalającym. Taki sposób przeprowadzenia badania ma też za zadanie wyeliminowanie niepożądanych cząsteczek krwi czy śluzu, które często utrudniają weryfikację rozmazu, a niekiedy nawet sprawiają, że nie jest do końca czytelny.
Pierwsze badanie – kiedy je wykonać?
Rak szyjki macicy jest chorobą podstępną i niedającą praktycznie żadnych objawów w początkowym stadium rozwoju. Niekiedy zdarza się, że symptomy są niespecyficzne i do złudzenia przypominają np. infekcje intymne. Stąd bardzo ważne jest regularne poddawanie się badaniu cytologicznemu, które pozwala na wykrywanie zmian przedinwazyjnych. Nie wszystkie kobiety wiedzą, kiedy powinna być wykonywana cytologia oraz jak często należy się w tym celu zgłaszać do gabinetu ginekologicznego. W ramach profilaktyki przeciwnowotworowej zaleca się, aby ta procedura diagnostyczna była przeprowadzana u pań nie rzadziej niż co trzy lata. Raz do roku badanie powinno być realizowane u kobiet znajdujących się w grupie wysokiego ryzyka zachorowania na nowotwór narządów płciowych.
Czynniki, które zwiększają prawdopodobieństwo wystąpienia raka szyjki macicy to:
- wczesne rozpoczęcie współżycia płciowego,
- długotrwałe stosowanie antykoncepcji hormonalnej,
- duża liczba partnerów seksualnych,
- zakażenie onkogennymi typami wirusa brodawczaka ludzkiego HPV,
Pierwsza cytologia powinna zostać wykonana między dwudziestym a dwudziestym piątym rokiem życia. Rekomenduje się, aby przesiewowe badanie cytologiczne było przeprowadzane niedługo po rozpoczęciu współżycia płciowego, najlepiej w pierwszej fazie cyklu menstruacyjnego.
Co jaki czas powtarzać badanie?
Częstotliwość wykonywania cytologii zależy przede wszystkim od wieku kobiety, jej stylu życia, uwarunkowań genetycznych oraz od poprzednich wyników badań cytologicznych. Przyjęło się, że w ramach profilaktyki przeciwnowotworowej powinna być przeprowadzana przynajmniej raz na trzy lata. Częściej do gabinetu ginekologicznego w celu pobrania wymazu z dróg rodnych powinny zgłaszać się panie znajdujące się w grupie ryzyka, w tym m.in. zakażone HIV, przyjmujące na stałe leki immunosupresyjne oraz ze stwierdzoną infekcją wirusem HPV o dużym potencjale onkogennym.
Wskazania do ponownego wykonania badania
Zgodnie z zaleceniami Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego częstszej kontroli cytologicznej powinny podlegać kobiety, u których w trakcie poprzednich rozmazów na szyjce macicy wykryto nieprawidłowe komórki. Nie zawsze świadczą one o chorobie nowotworowej. Niekiedy mogą pojawić się np. na skutek przewlekłego stanu zapalnego pochwy. W takiej sytuacji lekarz zaleci odpowiednie leczenie przy pomocy preparatów przeciwzapalnych, które ma w asortymencie praktycznie każda apteka internetowa. Wskazaniem do ponownego poddania się badaniu jest też pobranie mało czytelnego rozmazu, np. z domieszką śluzu lub krwi. Kiedy jeszcze cytologia powinna być wykonywana częściej? Ginekolodzy zalecają, aby badanie cytologiczne było też przeprowadzane u kobiet ciężarnych, najlepiej w pierwszym oraz w trzecim trymestrze.
Nieprawidłowy wynik cytologii – jak go interpretować?
Otrzymanie nieprawidłowego wyniku badania cytologicznego nie musi stanowić powodu do zmartwień. W opisie mogą znajdować się komórki świadczące o stanie zapalnym lub takie, z których w przyszłości może rozwinąć się nowotwór. Zgodnie z systemem Bethesda opracowanym przez Narodowy Instytut Onkologii w USA zmiany atypowe, czyli nieprawidłowe, najczęściej określa się symbolem ASC. U większości pacjentek rozwijają się one na skutek przewlekłego stanu zapalnego, który ustępuje po zastosowaniu leków na infekcje kobiecych narządów rodnych. W nieprawidłowej cytologii mogą też pojawić się niewielkie zmiany śródnabłonkowe LSIL oraz dysplazje większego stopnia oznaczane jako HSIL. W przypadku znacznych nieprawidłowości lekarz może zadecydować o zwiększeniu częstotliwości badań cytologicznych lub o obejrzeniu szyjki macicy pod kolposkopem.
Wykonuj regularnie cytologię!
Rak szyjki macicy jest jednym z najbardziej podstępnych nowotworów, który najczęściej rozwija się na skutek zakażenia wirusem brodawczaka ludzkiego HPV przenoszonym drogą płciową. Na wczesne wykrycie choroby pozwala badanie cytologiczne, które jest wykonywane bezpłatnie oraz bez skierowania. Pobranie materiału z dróg rodnych jest bezbolesne i nie wymaga specjalnego przygotowania. Po więcej porad zdrowotnych możesz zajrzeć na blog, który prowadzi nasza apteka internetowa.
Produkty kupisz tu:
Pomoc w infekcjach intymnych
